در فرش های دستبافت، گره هایی که در پشت فرش وجود دارد کاملا یکنواخت نیست و در قسمتهایی از پشت فرش به دلیل یکسان نبودن ضخامت الیاف، بعضی از گره ها کوچکتر و بعضی از گره ها بزرگتر است. اما در فرش های ماشینی تمام گره ها در پشت فرش یکنواخت است.
از آنجایی که تمام عملیات بافت فرش دستبافت کاملا به صورت دستی انجام می شود امری طبیعی است و دلیلی بر بیکیفیت بودن فرش دستبافت نیست و در تمام فرش های دستبافت مشاهده می شود.
اما در فرش های ماشینی به دلیل استفاده از ماشین آلات پیشرفته، تمام گره های پشت فرش کاملا یکنواخت است.طرح و نقش های یکسان در سراسر فرش دستبافت ممکن است کاملا یک اندازه و متقارن نباشند و این مورد هم همانطور که در بند بالا ذکر شد به دلیل یکسان نبودن ضخامت الیاف و همچنین ضخامت پودهای زیر و رو قالی در رچ های مختلف بوجود می آید.
(نکته: قالیبافان فرش دستبافت برای رسیدن فرش به اندازه موردنظر ممکن است مجبور به استفاده از پودهای با ضخامتهای مختلف در رچ ها شوند)
اما در فرش های ماشینی تمام طرح های یکسان دارای اندازه های برابر و کاملا متقارن هستند.
توجه داشته باشید این عامل آنقدر واضح نیست که سریعا تشخیص داده شود و ممکن است در بعضی از فرش های دستبافت مشاهده نشود. با این وجود تاکید میکنیم این عامل دلیل بر بی کیفیت بودن فرش دستبافت نیست.کناره های فرش دستبافت با کمک الیاف همرنگ زمینه فرش ماشینی در 5 نخ تار کناره فرش دستبافت با کمک سه تار از الیاف همرنگ زمینه فرش دستبافت گرفته شده و بعد از اتمام هر رچ، این الیاف در کناره فرش دستبافت به دور نخ تار پیچیده می شوند تا کناره قالی پوشیده شده و ظاهری بهتر داشته باشد. اما کناره های فرش ماشینی با دستگاه بافندگی دور دوزی می شود.
بافنده فرش دستبافت لبه های ابتدایی و انتهایی فرش را به کمک نخ های چله سفت می کند تا گره های قالی محکم تر باشد. ریشه های ابتدا و انتهای قالی در فرش دستبافت همان نخ تار است. اما در فرش ماشینی گره لبه های ابتدایی و انتهایی قالی با کمک دستگاه سفت شده و ریشه های فرش جداگانه به آن دوخته می شود.
فرش ماشینی و دستباف

17
دی